do 14 nov: Mooi Stadje naar Het Veem

Wie over de toekomst wil nadenken, zal zijn verleden moeten kennen. Bezoek aan Werkgebouw Het Veem. In 1980 schreef het Parool: "de stad dreigt aan anarchie ten onder te gaan, krakers en drugscriminelen hebben vrij spel, leegstand en verwaarlozing teisteren de straten, de werkloosheid stijgt tot ongekende hoogte, terwijl bedrijven de stad massaal de rug toekeren".

Of zoals in het "Papieren  monument voor de Oude Houthaven (1970) wordt gesteld: "er was een tijd dat je op deze plek beter niet kon komen. Maar waarom zou je ook? Behalve de bewoners had niemand er iets te zoeken. De Van Diemenstraat was verworden tot een tippelzone voor de hoeren die elders waren verjaagd. Zo werd ook het enorme Oranje Nassauveem, destijds al jaren verlaten, in 1981 gekraakt door 4 mensen die er een woon-werkgemeenschap wilden starten met een dansstudio voor Bewth. Met 10.000 vierkante meter vloeroppervlak, een voor die tijd enorm opslagmonstrum van 5 verdiepingen, met een weliswaar rijke geschiedenis, werd een werkgebouw gesticht voor een mix van bijna 80 bedrijven uit de idealistische en creatieve sector. Een droom van zelfwerkzaamheid: zelfbouw, zelfbeheer en zelfbestuur. 

Voor één gulden werd het gebouw van het gemeentelijk grondbedrijf gekocht. Wie de vele documenten en brochures leest over deze roemruchte jaren en de mensen van het eerste uur spreekt, wordt bijna bevangen door nostalgie naar voorbije tijden. Nu gelegen tussen de Houthavens, de Pontsteiger met de duurste appartementen van de stad, de Silodam en met zicht op de overkant in Noord waar de hoogbouw in snel tempo oprijst, verbaast men zich over deze onvoorstelbare ontwikkelingen in ons prachtige Amsterdam. Het gebouw is nu Rijks- en gemeentemonument, functioneert als een vereniging met voor ieder lid een stem, heeft de laagste huren van de stad en ligt natuurlijk op een toplocatie. De principes van het begin zijn overeind gebleven, maar hoe zal de toekomst eruitzien? Vele uitdagingen liggen op het bordje van huidige huurders en bestuur. Is deze organisatievorm een weinig realistische uitdaging in 2024 of is het een voorbeeld in een tijd van individualisme en uitsluitend economisch denken? 

 

"Mooi stadje" zal donderdag 14 november in de middag een bezoek brengen. Akelei Hertzberger ontvangt ons op de prachtige Van Diemenkade achter Het Veem. We wandelen door het gebouw en Akelei en José zullen teksten voordragen uit de rijke geschiedenis van dit Werkgebouw en zijn vele markante krakers en huurders. We bekijken de permanente expositie die op de benedenverdieping hangt en we hopen bij enkele werkplaatsen een kijkje te kunnen nemen. De diversiteit is enorm. Van Iris van Herpen, pianobouw, geluidsstudio's, Veemvloer met de studio van Buitenhof, restaurant Bak, het nu leegstaande theater in de oude Monsterzaal, tot aan kunstschilders, design, onderzoek en advies, architectuur etc. Er is ruimte voor vragen en we sluiten gezellig af.